Landelijke Aanpak Natuurvriendelijk Isoleren: Duurzaam en Biodiversiteitsbewust

Met de stijgende energieprijzen en de groeiende bezorgdheid over klimaatverandering is woningisolatie een essentieel thema geworden. Tegelijkertijd staan we voor de uitdaging om onze biodiversiteit te beschermen. In Nederland is een innovatieve benadering ontwikkeld: de landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren. Dit programma combineert energiebesparing met natuurbescherming, een win-winsituatie voor zowel de mens als de natuur.

Wat is Natuurvriendelijk Isoleren?

Natuurvriendelijk isoleren is een methode waarbij woningen worden geïsoleerd zonder schade toe te brengen aan beschermde diersoorten zoals vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen. Deze dieren, vaak verblijvend in spouwmuren en onder daken, zijn cruciaal voor de biodiversiteit en vallen onder strikte beschermingsregels volgens de Omgevingswet.

Voordelen van Natuurvriendelijk Isoleren

1. Energiebesparing: Goed geïsoleerde woningen verbruiken minder energie, wat resulteert in lagere energiekosten en verminderde CO2-uitstoot.
2. Bescherming van Biodiversiteit: Door rekening te houden met de leefomgeving van beschermde diersoorten, draagt deze aanpak bij aan het behoud van de biodiversiteit.
3. Regelgeving: Deze methode maakt het mogelijk om zonder voorafgaand ecologisch onderzoek en zonder vergunning isolatiewerkzaamheden uit te voeren, wat de procedure vereenvoudigt en versnelt.

Implementatie op Korte en Lange Termijn

Korte Termijn

De landelijke aanpak omvat een tijdelijke gedragscode voor natuurvriendelijk isoleren, die maximaal drie jaar geldig is. Deze gedragscode maakt het mogelijk om isolatiewerkzaamheden uit te voeren zonder voorafgaand ecologisch onderzoek, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan:

• Uitvliegmogelijkheden: Voorafgaand aan de isolatie worden uitvliegmogelijkheden voor vleermuizen gecreëerd door ‘exclusion flaps’ te plaatsen.
• Ruimte voor Dieren: Een deel van de spouwmuur blijft vrij voor vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen.
• Seizoensgebonden Werkzaamheden: Isolatiewerkzaamheden worden afgestemd op de natuurkalender om verstoring tijdens broed- en winterslaapperiodes te voorkomen.

Daarnaast wordt een maximum percentage woningen per buurt vastgesteld die op deze wijze geïsoleerd mogen worden, om de risico’s voor de diersoorten te minimaliseren.

Lange Termijn

Op lange termijn streeft men naar de ontwikkeling van soortenmanagementplannen (SMP’s). Een SMP is een gedetailleerd biodiversiteitsplan dat door gemeenten wordt opgesteld en door de provincies wordt goedgekeurd. Dit plan biedt een gebiedsgerichte omgevingsvergunning, waardoor individueel ecologisch onderzoek overbodig wordt.

Innovatieve Onderzoeksmethoden

Onderdeel van de aanpak is het verkennen van nieuwe opsporingsmethoden, zoals eDNA, om snel en efficiënt de aanwezigheid van beschermde diersoorten te detecteren. Deze methoden worden momenteel gevalideerd om hun betrouwbaarheid te waarborgen.

Rol van Gemeenten en Isolatiebedrijven

Gemeenten spelen een cruciale rol in deze aanpak door compensatieopgaven te realiseren en nieuwe verblijfsplaatsen voor dieren te creëren. Isolatiebedrijven die natuurvriendelijk willen isoleren, moeten een specifieke training volgen en gebruikmaken van een meldingsapplicatie om hun werkzaamheden te registreren en te monitoren.

Voorbeelden van Toepassing:

Enkele voorbeelden van hoe gemeenten en isolatiebedrijven deze aanpak in de praktijk brengen zijn:

• Flappen voor Vleermuizen: Deze worden geplaatst voor kieren en gaten, zodat vleermuizen kunnen uitvliegen maar niet kunnen terugkeren, waardoor ze niet gedood worden tijdens de isolatie.
• Compensatieruimtes: Gedeelten van spouwmuren worden vrijgehouden om verblijfplaatsen voor dieren te behouden.
• Seizoensgebonden Planning: Werkzaamheden worden buiten broed- en winterslaapperiodes gepland om verstoring te voorkomen.

De landelijke aanpak natuurvriendelijk isoleren biedt een duurzame oplossing voor energiebesparing en natuurbescherming. Door innovatieve methoden en samenwerking tussen verschillende partijen kunnen we onze woningen verduurzamen zonder de biodiversiteit te schaden. Dit programma toont aan dat milieuvriendelijke initiatieven hand in hand kunnen gaan met vooruitgang en ontwikkeling.

Voor meer informatie over natuurvriendelijk isoleren en de gedetailleerde aanpak, bezoek de website van Volkshuisvesting Nederland.